Το Ισραήλ είναι ένας προορισμός με χίλια πρόσωπα, ιδανικός για όλους τους τύπους ταξιδιώτη και για όλα τα γούστα. Θες έντονη νυχτερινή ζωή και κοσμοπολίτικη αίσθηση; Κατευθύνσου προς το Τελ Αβίβ. Επιθυμείς να ανακαλύψεις τον εαυτό σου στα στενοσόκακα μιας παλιάς πόλης; Τότε τα Ιεροσόλυμα είναι το ιδανικό μέρος για σένα. Και είσαι κι εσύ που τρελαίνεσαι για πεζοπορία και είσαι λάτρης της φύσης. Το Mitzpe Ramon σε περιμένει. Προτού όμως κλείσεις εισιτήρια και ετοιμάσεις βαλίτσες, μάθε εδώ όλα όσα χρειάζεται να γνωρίζεις πριν ταξιδέψεις στο Ισραήλ.
ΔΙΑΒΑΤΗΡΙΟ & ΒΙΖΑ
Φρόντισε το διαβατήριο σου να έχει τουλάχιστον εξάμηνη ισχύ ενώ δε χρειάζεται να φοβάσαι για τυχόν σφραγίδες κατά την άφιξή ή την αναχώρησή σου από τη χώρα. Πλέον η βίζα εκδίδεται δωρεάν, σε μορφή κάρτας κατά την είσοδό και την έξοδό σου από το Ισραήλ.
Tip #1: Αν το διαβατήριό σου διαθέτει το ειδικό τσιπ (ρώτησε κάποιον από την ασφάλεια του αεροδρομίου ή κάποιον αρμόδιο να σου το υποδείξει), τότε μπορείς να αποφύγεις τις τεράστιες ουρές και να εκδώσεις τη βίζα σου από τα ειδικά μηχανήματα.
Tip #2: Ετοιμάσου για εξονυχιστικό έλεγχο των αποσκευών σου αλλά και για ερωτήσεις τύπου «μήπως κουβαλάτε μαζί σας πυρομαχικά;». Η ασφάλεια στο αεροδρόμιο Ben-Gurion του Τελ Αβιβ, δεν αστειεύεται καθόλου, γι ‘αυτό απάντησε με σοβαρότητα και μην κάνεις πλάκα με τις ερωτήσεις αν θέλεις να τελειώσει σύντομα ο έλεγχος.
ΣΥΝΑΛΛΑΓΜΑ
Το νόμισμα το οποίο χρησιμοποιείται στο Ισραήλ είναι το Νέο Σέκελ (Israeli New Shekel). Μπορείς να κάνεις συνάλλαγμα στο αεροδρόμιο, στο ξενοδοχείο ή στα διάφορα exchange σημεία του προορισμού σου. Σχεδόν όλες οι κάρτες γίνονται δεκτές αλλά πριν τις χρησιμοποιήσεις, φρόντισε να ενημερωθείς για τις επιπλέον χρεώσεις από την τράπεζά σου.
Tip: Αν είσαι κι εσύ σαν εμένα τότε μπορεί να χρειαστείς λίγο χρόνο για να εξοικειωθείς με τα νομίσματα. Προσπάθησε να τα μάθεις σύντομα, αλλιώς θα καταλήξεις στο τέλος του ταξιδιού, να έχεις ένα ολόκληρο πουγκί μόνο με κέρματα.
ΓΛΩΣΣΑ
Επίσημες γλώσσες του Ισραήλ είναι η εβραϊκή και η αραβική αλλά δύσκολα θα βρεις κάποιον που να μη μιλάει αγγλικά.
Βασικές εβραϊκές λέξεις
Γεια – Shalom
Αντίο – Shalom
Παρακαλώ – Bevakashah
Ευχαριστώ – Toda
Αγγλικά; – Anglit?
Ναι – Ken
Όχι – Lo
Tip: Οι Ισραηλίτες έχουν πολλές φορές συγκεκριμένη προφορά όταν μιλούν Αγγλικά, η οποία μοιάζει παραδόξως με τη …γαλλική! Très cute!
ΤΟ ΣΑΒΒΑΤΟ ΤΩΝ ΕΒΡΑΙΩΝ & ΟΙ ΓΙΟΡΤΕΣ
Είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζεις πως από το ηλιοβασίλεμα της Παρασκευής, μέχρι το ηλιοβασίλεμα του Σαββάτου, κάθε εβδομάδα, είναι το Shabbat/ Σσαμπάτ (Σάββατο), ή έβδομη ημέρα της εβδομάδας κατά τους Εβραίους. Σύμφωνα με την εβραϊκή παράδοση, τη μέρα αυτή ο άνθρωπος πρέπει να αναπαύεται απέχοντας από κάθε είδους εργασία ή δημιουργία. Κατά τη διάρκεια του Shabbat λοιπόν, τα περισσότερα καταστήματα και επιχειρήσεις είναι κλειστές ενώ δεν δουλεύουν ούτε τα διάφορα μέσα συγκοινωνίας όπως τα τρένα ή τα λεωφορεία.
Το ίδιο συμβαίνει και κατά τη διάρκεια άλλων θρησκευτικών εορτών. Προσωπικά πήρα το μάθημα μου, όταν την τελευταία ημέρα της παραμονής μου στη χώρα, βρισκόμουν στο Mitzpe Ramon, δυόμιση ώρες μακριά από το Τελ Αβιβ και το αεροδρόμιο. Η ημέρα ήταν Κυριακή και αργία εξαιτίας κάποιας εορτής. Δεν δούλευε κανένα απολύτως μέσο συγκοινωνίας με αποτέλεσμα να χρυσοπληρώσουμε ένα ταξί για να μας πάει μέχρι το αεροδρόμιο.
Tip : Αν δεν σκοπεύετε να ενοικιάσετε αμάξι για τις μετακινήσεις σας, τότε σιγουρευτείτε πως φτάνετε στη χώρα οποιανδήποτε άλλη μέρα εκτός από το Shabbat. Ενημερωθείτε παράλληλα, εγκαίρως για τις θρησκευτικές εορτές κατά τη διάρκεια των οποίων όλα μένουν στάσιμα και γενικότερα αποφύγετε τις μετακινήσεις από πόλη σε πόλη αυτές τις μέρες.
ΑΣΦΑΛΕΙΑ
Ετοιμάσου να δεις πολλά όπλα κατά την παραμονή σου στο Ισραήλ. Σου το λέω από τώρα για να μην σοκαριστείς όταν πας εκεί. Όχι μόνο ο στρατός, αλλά οποιοσδήποτε έχει άδεια οπλοκατοχής, κυρίως οι Εβραίοι, μπορεί να κουβαλάει το όπλο του ελεύθερα, περασμένο συνήθως χιαστή στο στήθος του. Υπό κανονικές συνθήκες αυτό θα έπρεπε να σας φοβίσει. Εδώ υπάρχει όμως ένα μεγάλο ΑΛΛΑ. Ο λόγος που υπάρχουν τόσα όπλα τριγύρω, είναι για προστασία. Δυστυχώς η κατάσταση στη χώρα είναι τέτοια που «επιβάλλει» κατά κάποιον τρόπο αυτήν την μέθοδο προστασίας.
Tip: Δεν έχετε να φοβηθείτε τίποτα! Οι τουρίστες δεν είναι στόχος στις πολιτικές και θρησκευτικές διενέξεις. Σε γενικές γραμμές φροντίστε απλά να πάρετε τις απαραίτητες προφυλάξεις, όπως ακριβώς θα πράττατε αν ήσασταν σε οποιανδήποτε άλλη χώρα.
ΜΑΘΕ ΓΙΑ ΤΑ SHERUT
Το Sherut είναι ένα είδος μίνι βαν- ταξί το οποίο μοιράζεσαι με άλλα 8-10 άτομα. Μπορείς να φτάσεις γρήγορα και οικονομικότερα στον προορισμό σου, απ’ ότι αν χρησιμοποιούσες ένα κανονικό ταξί. Πραγματοποιεί διαδρομές από πόλη σε πόλη, διαδρομές μέσα στην ίδια την πόλη και τέλος, διαδρομές από και προς το αεροδρόμιο από τα Ιεροσόλυμα και τη Χάιφα.
Μπορείς να το χρησιμοποιήσεις από τα σημεία εκκίνησης, αλλιώς το σταματάς γνέφοντας του από κάποιο σημείο της προκαθορισμένης διαδρομής. Αν δεν σταματήσει, τότε πολύ πιθανόν να μην έχει άδεια θέση. Προσωπικά χρησιμοποίησα το Sherut σε δύο περιπτώσεις. Και οι δύο ήταν για να μεταβώ από το Τελ Αβίβ στα Ιεροσόλυμα . Από το αεροδρόμιο πλήρωσα 64 Shekel/ 15 ευρώ για να πάω μέχρι την πόλη των Ιεροσολύμων. Πριν μπεις στο ταξί, σιγουρέψου πως έχεις εξηγήσει στον οδηγό που ακριβώς πας, γιατί υπάρχει πάντα ο κίνδυνος να μπεις σε λάθος sherut και να καταλήξεις αλλού.
Tip: Όταν χρησιμοποιείται το Sherut αλλά ακόμα και το λεωφορείο, μπορείτε να καθήσετε στη θέση σας και μετά να πληρώσετε. Αν αναρωτιέστε πως θα πληρώσετε ενώ κάθεστε, τότε ακούστε το εξης! Οι επιβάτες αφού καθήσουν «στέλνουν» τα χρήματα για το εισιτήριο μπροστά στον οδηγό, χτυπώντας ελαφριά στον ώμο του μπροστινού συνεπιβάτη (aka poking). Από χέρι σε χέρι λοιπόν, φτάνουν τα χρήματα στον οδηγό ο οποίος στέλνει τα ρέστα πίσω με τον ίδιο τρόπο. Δεν μπορείτε να φανταστείτε πόσα χτυπήματα στον ώμο δέχτηκα κατά τη διάρκεια των μετακινήσεων μου.
ΠΩΣ ΝΑ ΝΤΥΘΕΙΣ
Το πιο πιθανό είναι κατά τη διάρκεια της παραμονής σου στα Ιεροσόλυμα, να επισκεφθείς την παλιά πόλη αλλά και ιερούς χώρους, όπως για παράδειγμα το Ναό της Αναστάσεως ή το Τείχος των Δακρύων. Δεν έχει σημασία αν έχεις διαφορετική θρησκεία ή ακόμα αν είσαι άθεος. Επιβάλλεται να ντυθείς σεμνά αν θέλεις να σου επιτραπεί η είσοδος. Για παράδειγμα αν επιθυμείς να μπεις στον τάφο του Ιησού, τότε πρέπει να έχεις καλυμμένα τα πόδια μέχρι τους αστραγάλους και τους ώμους. Αν φοράς βερμούδα, οι ιερείς δεν θα σε αφήσουν να μπεις. Το ίδιο και στο τείχος των Δακρύων. Εκεί πρέπει να έχεις καλυμμένους τους αγκώνες και τα γόνατα, ενώ αν είσαι γυναίκα και είσαι παντρεμένη, πρέπει να έχεις καλυμμένο και το κεφάλι με μαντήλι. Αν δεν βρίσκεσαι στην παλιά πόλη ή σε ιερό χώρο, τότε μπορείς να φορέσεις ότι θες.
Tip #1: Ένα μαντήλι ή ένα φουλάρι θα κάνει τη δουλειά. Αν έρθεις καλοκαίρι, η ζέστη είναι πολλές φορές αφόρητη για να είσαι συνεχώς 100% καλυμμένος. Έτσι μπορείς να έχεις ένα φουλάρι μαζί σου με το οποίο θα καλύπτεις τα πόδια σου ή τους ώμους σου πριν εισέλθεις σε ιερό χώρο.
Tip #2: Προσοχή στις περιοχές όπου ζουν οι συντηρητικοί Ορθόδοξοι Εβραίοι ή οι Ultra Orthodox όπως τους αποκαλούν. Θα τους αναγνωρίσεις από την αμφίεση. Οι κύριοι φοράνε μαύρα κοστούμια και ψηλό καπέλο, ενώ έχουν δύο τούφες μαλλιά που κατεβαίνουν από τους κροτάφους, ενώ οι κυρίες φορούν πάντα φούστα κάτω από το γόνατο και έχουν καλυμμένους τους αγκώνες. Αν πας στις περιοχές τους και δεν είσαι ντυμένος ευπρεπώς, τότε υπάρχει κίνδυνος να σε φτύσουν ή να σου πετάξουν αυγά και ντομάτες. No joking.
ΠΟΤΕ ΝΑ ΠΑΣ
Η απάντηση είναι απλή. Εξαρτάται από το τι θέλεις να δεις και να κάνεις. Πάντα κάτι συναρπαστικό θα συμβαίνει όποιο μήνα κι αν επιλέξεις να πας. Ο Φεβρουάριος είναι ιδανικός για πεζοπορία αλλά να ξέρεις από τώρα πως μάλλον θα βραχείς. Τον Μάρτιο αν και εξακολουθεί να βρέχει, θα έχεις την ευκαιρία να δεις από κοντά πως γιορτάζουν οι ντόπιοι τη γιορτή του Πουρίμ. Μια εβδομάδα λοιπόν, γεμάτη φεστιβάλ και πάρτι στους δρόμους των Ιεροσολύμων και του Τελ Αβιβ. Τον Απρίλη είναι το Πάσχα ενώ οι ντόπιοι έχουν άδεια δύο εβδομάδων με αποτέλεσμα τα πάντα να ακριβαίνουν αφού όλοι τρέχουν στην εξοχή. Ποιος δεν θα ήθελε να ζήσει έστω και μια φορά τα Χριστούγεννα το Δεκέμβριο στη Βηθλεέμ ή να κάνει τα μπάνια του στο Εϊλάτ τους καλοκαιρινούς μήνες; Το πότε θα ταξιδέψεις λοιπόν στο Ισραήλ είναι καθαρά δική σου υπόθεση και εξαρτάται από τις εμπειρίες που θες να αποκομίσεις. Μάλλον δεν βοήθησα και πολύ σε αυτήν την ερώτηση, ε;
Tip: Αν όλα αυτά δεν σε ικανοποιούν, τότε πριν αποφασίσεις την περίοδο του ταξιδιού σου κάνε μια έρευνα και δες τις συναυλίες και τα φεστιβάλ που θα πραγματοποιηθούν και που ξέρεις; Μπορεί ο αγαπημένος σου τραγουδιστής να έχει προγραμματισμένη συναυλία εκεί τον επόμενο μήνα. Γνωρίζω πως μέχρι το τέλος του χρόνου θα παρουσιαστούν εκεί διάσημοι καλλιτέχνες όπως ο Ricky Martin, Beyonce, Avicii, Queen και Adam Lambert. Α! Και αν είσαι φαν του Gay Parade τότε δεν πρέπει να το χάσεις με τίποτα μιας και στο gay friendly Τελ Αβίβ πραγματοποιείται κάθε χρόνο το μεγαλύτερο ίσως Gay Parade στον πλανήτη!
ΠΟΥ ΝΑ ΠΑΣ
Και πάλι εξαρτάται. Θες βουνό, θες θάλασσα, θες ιστορία, θες νυχτερινή ζωή, θες όαση με καταρράκτες, ιαματικά λουτρά, θες να κάνεις snorkeling ή μήπως θες πεζοπορία στην έρημο; Στο Ισραήλ, μπορείς να τα κάνεις ΟΛΑ τα παραπάνω! Κατευθύνσου στο Τελ Αβιβ για νυχτερινή ζωή, στη Νεκρά Θάλασσα για λασποθεραπεία, στο Ein Gedi για να δεις μια αληθινή όαση στη μέση της ερήμου, στα Ιεροσόλυμα και τη Βηθλεέμ για προσκύνημα, ιστορία και μυστήριο, ενώ αν θες χαλάρωση σε παραθαλάσσια πόλη η καλύτερη επιλογή είναι το κοσμοπολίτικο Eilat. Αν πάλι είσαι κι εσύ λάτρης της πεζοπορίας σαν κι εμένα τότε μην παραλήψεις το Mitzpe Ramon και τα Golan Heights.
Tip: Όταν φτάσεις στο Ισραήλ, θα ακούσεις τους ντόπιους να λένε πως τα Ιεροσόλυμα είναι η πόλη του Θεού, το Τελ Αβιβ η πόλη της διασκέδασης και των πάρτι, ενώ ή Χάιφα είναι η πόλη της εργασίας. Η δική μου πείρα μου λέει πως αυτό δεν είναι απόλυτο. Στα Ιεροσόλυμα μπορείς άνετα να διασκεδάσεις και να κάνεις πάρτι, ενώ στο Τελ Αβιβ μπορείς να χαλαρώσεις με ήσυχα μπάνια και όμορφα ηλιοβασιλέματα, χωρίς αυτό να σε οδηγήσει απαραίτητα σε wild βραδυνές καταστάσεις!
ΤΙ ΝΑ ΦΑΣ
Δεν πέρασε ούτε μια μέρα στο Ισραήλ χωρίς να φάω shakshuka για πρωινό ή για βραδινό. Ένα απίστευτα απλό αλλά πεντανόστιμο πιάτο, με αυγό, ντομάτα και σκόρδο που όποιος το έχει δοκιμάσει δεν μπορεί να σταματήσει να το τρώει. Πέρα από τη shakshuka μπορείς να δοκιμάσεις φυσικά falafel, hummus και shawarma τυλιγμένο σε πίτα με φρέσκια σαλάτα. Φρόντισε να παραγγείλεις οπωσδήποτε, τουλάχιστον για μια φορά, μεζέδες, φαγητά σε μικρά πιατάκια δηλαδή τα οποία μπαίνουν στη μέση του τραπεζιού για να τα μοιραστείς με την παρέα σου. Θα έχεις έτσι τη δυνατότητα να γευτείς πολλά διαφορετικά πιάτα σε ένα μόνο γεύμα!
Tip: Ετοιμάσου για τεράστιες μερίδες και απίστευτες ποσότητες φαγητού. Μοναδική συμβουλή μου, είναι να μην ντραπείς να ζητήσεις να πάρεις μαζί σου, το φαγητό που θα μείνει στο τραπέζι σου. Εδώ δεν πετάμε τίποτα ενώ κάνουμε ταυτόχρονα οικονομία μιας και γλιτώνουμε κι ένα γεύμα!
ΝΑ ΠΑΖΑΡΕΥΕΙ ΚΑΝΕΙΣ Ή ΝΑ ΜΗΝ ΠΑΖΑΡΕΥΕΙ;
Προσωπικά δεν τα πάω καθόλου καλά με το παζάρεμα. Μου προκαλεί άγχος και εκνευρισμό. Αν όμως το κατέχεις το άθλημα, τότε ετοιμάσου για παζάρεμα στα στενοσόκακα της παλιάς πόλης των Ιεροσολύμων. Στην υπόλοιπη χώρα αυτό δε συνηθίζεται αλλά στα μικρά μαγαζάκια με αντίκες και διάφορα αναμνηστικά, επιβάλλεται αλλιώς θα τα πληρώσεις όλα πολύ ακριβά.
Tip: Αν ακολουθήσεις κάποιο οργανωμένο tour στην παλιά πόλη των Ιεροσολύμων, τότε πολύ πιθανόν να σε πάνε σε κάποιο κατάστημα που πουλάει σουβενίρ, κοσμήματα, φυλακτά από ασήμι και επιχρυσωμένες εικονίτσες. Αυτά τα μαγαζιά συνήθως είναι πανάκριβα αλλά αν επιλέξεις να αγοράσεις κάτι, σιγουρέψου τουλάχιστον πως θα σου δώσουν μαζί με την αγορά σου και ένα πιστοποιητικό αυθεντικότητας.
Sunrise from Masada
ΚΑΝΕ ΚΡΑΤΗΣΗ ΣΤΑ TOURS ΠΟΥ ΘΕΣ ΕΓΚΑΙΡΑ
Στο Ισραήλ μπορώ να πω πως επιβάλλεται να συμμετάσχεις σε ένα-δύο οργανωμένα tours, πριν ξεκινήσεις να εξερευνάς τη χώρα μόνος σου. Ειδικά στα Ιεροσόλυμα, θα δυσκολευτείς πολύ να «κατανοήσεις» την πόλη χωρίς πρώτα να σε κατατοπίσει ένας έμπειρος οδηγός. Στο τελευταίο μου ταξίδι στο Ισραήλ, συμμετείχα σε δύο απίστευτα tours, και τα δύο από το Tourist Israel.
Στο πρώτο tour με την ονομασία “Masada Sunrise, Ein Gedi & Dead Sea Tour” ανέβηκα στην κορυφή της Μασάδα για να απολαύσω την ανατολή του ηλίου, πλύθηκα στα νερά ενός καταρράκτη στο Ein Gedi, και πασαλείφτηκα με θεραπευτική λάσπη στη Νεκρά Θάλασσα. Στο δεύτερο tour εξερεύνησα με μια καταπληκτική ξεναγό την παλιά πόλη των Ιεροσολύμων ενώ ακολούθως πέρασα στα Παλαιστινιακά εδάφη για να επισκεφτώ την Βηθλεέμ και το Ναό της Γεννήσεως. Ανεπανάληπτη και ενημερωτική η συγκεκριμένη εμπειρία με την ονομασία “Jerusalem and Bethlehem day tour” .
Tip: Αν επιθυμείς να επισκεφτείς τη Βηθλεέμ, τότε πάρε οπωσδήποτε μαζί σου το διαβατήριό σου μιας και η πόλη είναι μέρος των Παλαιστινιακών εδάφων. Αν πας με tour τότε θα χρειαστεί να αφήσεις το πούλμαν και τον ξεναγό σου πίσω και να περάσεις το checkpoint στο τείχος με τα πόδια για να συναντήσεις τον ντόπιο ξεναγό και ένα άλλο πούλμαν από την άλλη πλευρά. Αν επιλέξεις να περάσεις τα σύνορα με ενοικιαζόμενο αμάξι, τότε σιγουρέψου πως η ασφάλεια σε καλύπτει για την είσοδό σου εκεί, αλλιώς υπάρχει κίνδυνος να μην σου επιτραπεί η είσοδος.
ΠΟΥ ΝΑ ΜΕΙΝΕΙΣ
Στα Ιεροσόλυμα επιλέξτε οπωσδήποτε το Post Hostel το trendy και απίστευτα cool hostel κοντά στην Jaffa Street, με το πιο νόστιμο πρωινό που έχω γευτεί ποτέ σε hostel.
Στο Τελ Αβιβ η τέλεια οικονομική επιλογή είναι μία και ονομάζεται Beachfront Hotel. Θα έχεις τη θάλασσα στο κατώφλι του δωματίου σου, το πιο όμορφο ηλιοβασίλεμα της χώρας δύο μόλις βήματα από την είσοδο του ξενοδοχείου και το πιο ευγενικό και εξυπηρετικό προσωπικό ever!
Το The Green Backpackers Hostel στο Mitzpe Ramon θα γίνει το σπίτι σου για τις μέρες που θα θες να περάσεις στην έρημο Negev. Βρίσκεται κυριολεκτικά στο χείλος του κρατήρα Ramon και είναι αυτό που λέμε home away from home. Η Lee θα σε κάνει να νιώσεις σαν στο σπίτι σου, ενώ αν βρεθείς εκεί Παρασκευή βράδυ, θα έχεις τη δυνατότητα να μοιραστείς το γεύμα σου μαζί με τους ιδιοκτήτες και τους υπόλοιπους backpackers στο εβδομαδιαίο Shabbat Dinner potluck style!
Random Info of the Day
Αυτό αφορά εσένα που είσαι από Κύπρο. Αν πεις στο Ισραήλ πως είσαι από το Cyprus, πιθανόν να μην σε καταλάβει κανείς και να οδηγηθείς σε παρεξηγήσεις τύπου “καλά γείτονες είμαστε, πως είναι δυνατόν να μην ξέρεις την Κύπρο;”. Την Κύπρο την ξέρουν, αγαπητοί μου φίλοι. Απλώς δεν την ξέρουν ως Cyprus αλλά ως Kafrisin. Random αλλά χρήσιμο.